Update Polish FAQ, from Marcin Mazurek.

doc/FAQ_polish

@@ -1,18 +1,19 @@
 
                  Frequently Asked Questions (FAQ) o PostgreSQL
                                        
-   Ostatnia aktualizacja: Thu Apr 18 00:44:51 EDT 2002
+   Ostatnia aktualizacja: Sobota Luty 7 22:16:21 EST 2004
+   
+   Ostatnia aktualizacja tl/umaczenia: Piatek Marzec 5 19:31:12 EST 2004
    
    Obecny maintainer: Bruce Momjian (pgman@candle.pha.pa.us)
    
    Tl/umaczenie: Marcin Mazurek (m.mazurek@netsync.pl)
    
    Najbardziej aktualna wersje tego dokumentu mozna znalezc pod adresem:
-   http://www.PostgreSQL.org/docs/faq-english.html.
+   http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ.html.
    
    Odpowiedzi na pytania dotyczace konkretnych systemów operacyjnych
-   mozna znalezc pod adresem:
+   mozna znalezc pod adresem: http://www.PostgreSQL.org/docs/index.html.
-   http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html.
      _________________________________________________________________
    
                                Pytania ogólne
@@ -40,18 +41,17 @@
    2.1) Czy sa jakies driwery ODBC dla PostgreSQL?
    2.2) Jakie istnieja narzedzia pozwalajace na dostep do PostgreSQL
    przez www?
-   2.3) Czy istnieje jakies GUI dla PostgreSQL? Narzedzie do
+   2.3) Czy istnieje jakies GUI dla PostgreSQL?
-   raportowania? Interfejs dla "embedded query language"?
    2.4) Za pomoca jakich jezyków programowania mozna sie komunikowac z
    PostgreSQL?
    
-                           Pytania administratora
+                      Pytania dotyczace administracji
                                       
    3.1) Jak moge zainstalowac PostgreSQL w innej lokalizacji niz
    /usr/local/pgsql?
    3.2) Podczas startu postmaster'a, otrzymuje komunikat: Bad System Call
    lub "core dumped". Dlaczego?
-   3.3) Podczas startu postmaster'a, otrzymuje komunikato bl/edzie:
+   3.3) Podczas startu postmaster'a, otrzymuje komunikat o bl/edzie:
    IpcMemoryCreate. Dlaczego?
    3.4) Podczas startu postmaster'a, otrzymuje komunikat o bl/edzie:
    IpcSemaphoreCreate. Dlaczego?
@@ -61,8 +61,9 @@
    3.7) Jakie sa mozliwosci wyszukiwania bl/edów?
    3.8) Skad sie bierze komunikat: "Sorry, too many clients" podczas
    próby pol/aczenia sie z baza danych?
-   3.9) Co to za pliki typu pg_sorttempNNN.NN , które znajduja sie w
+   3.9) Jakie pliki znajduja sie w pg_temp?
-   katalogu z plikami bazy danych?
+   3.10) Dlaczego konieczne jest przy upgradzie PostgreSQL korzystanie ze
+   skryptów dump i restore?
    
                        Pytania dotyczace uzytkowania
                                       
@@ -72,7 +73,7 @@
    zapytania?
    4.3) Jak moge uzyskac liste wszystkich tabel czy innych rzeczy pod
    psql?
-   4.4) Jak usunac kolumne z tabeli?
+   4.4) Jak usunac kolumne z tabeli lub zmienic jej typ?
    4.5) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzedu, tabeli i bazy danych?
    4.6) Jak duzo miejsca w bazie danych jest potrzebne aby przechowac
    dane ze zwyczajnego pliku tekstowego?
@@ -110,6 +111,10 @@
    4.23) Jak wykonac "outer join"?
    4.24) Jak wykonywac zapytanie uzywajace kilku baz danych jednoczesnie?
    4.25) Jak zwrócic w funkcji wiele rzedów lub kolumn?
+   4.26) Dlaczego nie moge w sposób pewny tworzyc/usuwac tabel
+   tymczasowych w funkcjach PL/PgSQL?
+   4.27) Jakie sa mozliwosci replikacji w PostgreSQL?
+   4.28) Jakie mozliwosci szyfrowania oferuje PostgreSQL?
    
                            Rozwijanie PostgreSQL
                                       
@@ -125,7 +130,8 @@
                                       
     1.1) Co to jest PostgreSQL? Jak to wymawiac?
     
-   PostgreSQL wymawia sie Post-Gres-kju-el.
+   PostgreSQL wymawia sie Post-Gres-kju-el. Czesto podczas rozmów uzywany
+   jest termin "Postgres"
    
    PostgreSQL jest rozszerzeniem systemu zarzadzania bazami danych -
    POSTGRES, kolejna generacja rozwojowego prototypu DBMS. Mimo, ze
@@ -137,11 +143,13 @@
    Rozwój PostgreSQL jest prowadzony przez grupe ludzi z Internetu,
    komunikujacych sie poprzez mailowe listy dyskusyjne PostgreSQL.
    Obecnym koordynatorem jest Marc G. Fournier (scrappy@PostgreSQL.org).
-   (Zobacz ponizej jak sie przyl/aczyc). Ta grupa ludzi jest
+   (Zobacz pytanie 1.6 jak sie przyl/aczyc). Ta grupa ludzi jest
-   odpowiedzialna za cal/y rozwój PostgreSQL.
+   odpowiedzialna za cal/y rozwój PostgreSQL. PostgreSQL jest projektem
+   nie kontrolowanym przez zadna firme, aby wziac udzial/ w jego rozwoju
+   sprawdz, http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ_DEV.html
    
    Autorami PostgreSQL 1.01 byli Andrew Yu and Jolly Chen. Wiele innych
-   osób pomogl/o przy portowaniu, testowaniu, debugowaniu, i rozwijaniu
+   osób pomogl/o przy portowaniu, testowaniu, debugowaniu i rozwijaniu
    kodu. Oryginalny kod Postgresa, na którym zostal/ oparty PostgreSQL,
    byl/ wysil/kiem studentów oraz pracowników pracujacych pod
    kierownictwem profesora Michael'a Stonebraker'a z University of
@@ -194,11 +202,11 @@
     
    Klient
    
-   Mozliwa jest kompilacja bibliteki C libpq C, psql oraz innych
+   Mozliwa jest kompilacja bibliteki C libpq, psql oraz innych
    interfejsów i uruchamianie ich na platformie MS Windows. W tym wypadku
    klient jest uruchamiany na MS Windows a z serwerem komunikuje sie
    poprzez TCP/IP. Serwer moze dzial/ac na dowolnej wspieranej platformie
-   Unixowej. Plik win31.mak jest dol/aczony do zródel/, aby mozna byl/o
+   Unixowej. Plik win32.mak jest dol/aczony do zródel/, aby mozna byl/o
    stworzyc biblioteke libpq oraz program psql dzial/ajace w srodowisku
    Win32. PostgreSQL moze sie takze komunikowac z klientami ODBC.
    
@@ -206,9 +214,17 @@
    
    Serwer moze byc uruchamiany na Windows NT i Win2k uzywajac bibliotek
    Cygwin, Cygnus Unix/NT. W pliku pgsql/doc/FAQ_MSWIN znajdujacym sie w
-   zródl/ach lub pod adresem: MS Windows FAQ na naszych stronach. Nie
+   zródl/ach lub pod adresem:
-   planujemy tworzyc portu przeznaczonego docelowo dla platformy
+   http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/text/FAQ_MSWIN na naszych
-   Microsoft.
+   stronach.
+   
+   Obecnie prowadzone sa prace nad stworzeniem wersji dla MS Win
+   NT/200/XP. Jesli chcesz sie dowiedziec o obecnym statusie tych prac
+   zobacz http://techdocs.postgresql.org/guides/Windows and
+   http://momjian.postgresql.org/main/writings/pgsql/win32.html.
+   
+   Istnieje takze port pod Novell Netware 6 dostepny pod adresem
+   http://forge.novell.com.
    
     1.5) Skad mozna sciagnac PostgreSQL?
     
@@ -258,31 +274,31 @@
    irc.phoenix.net.
    
    Lista firm oferujacych wsparcie na zasadach komercyjnych znajduje sie
-   pod adresem:
+   pod adresem: http://techdocs.postgresql.org/companies.php.
-   http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html.
    
     1.7) Jaka jest ostatnia dostepna wersja?
     
-   Ostatnia dostepna wersja PostgreSQL to 7.2.1.
+   Ostatnia dostepna wersja PostgreSQL to 7.4.1.
    
-   Planujemy publikowanie kolejnych wersji co cztery miesiace.
+   Planujemy publikowanie kolejnych wersji co szesc do osmiu miesiecy.
    
     1.8) Jaka dokumentacja jest dostepna?
     
    Kilka manuali, stron podecznika man, oraz kilka przykl/adów do
    testowania sa zal/aczone w samej dystrybucji. Znajduja sie one w
    katalogu /doc. Manual moze byc takze przegladany poprzez strony www
-   pod adresem http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/.
+   pod adresem http://www.PostgreSQL.org/docs.
    
    Istnieja takze dwie ksiazki dostepne online pod adresami
    http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html i
    http://www.commandprompt.com/ppbook/. Lista ksiazek o PostgreSQL,
    które mozna kupic znajduje sie pod adresem
-   http://www.postgresql.org/books/. Zbiór technicznych artykul/ów o
+   http://techdocs.PostgreSQL.org/techdocs/bookreviews.php. Zbiór
-   PostgreSQL znajduje sie pod adresem http://techdocs.postgresql.org/.
+   technicznych artykul/ów o PostgreSQL znajduje sie pod adresem
+   http://techdocs.postgresql.org/.
    
    psql posiada kilka wbudowanych polecen \d, za pomoca których mozna
-   sprawdzic informacje dotyczace typów, operatorów, funkcji, aggregatów
+   sprawdzic informacje dotyczace typów, operatorów, funkcji, agregatów
    itd.
    
    Na naszej stronie mozna znalezc duzo wiecej dokumentacji.
@@ -327,7 +343,8 @@
    Jest okol/o 12 osób, które maja uprawnienia do commit'owania w CVS
    PostgreSQL'a. Kazdy z nich submitowal/ tak wiele wysokiej jakosci
    patchy, ze stal/o sie niemozliwe dla obecnych commiterów byc z nimi na
-   biezaco, majac pewnosc ze sa to poprawki wysokiej jakosci.
+   biezaco, wiec musielismy im ufac i miec pewnosc, ze ich poprawki sa
+   wysokiej jakosci.
    
     1.13) Jak moge zgl/aszac bl/edy?
     
@@ -349,44 +366,33 @@
           integrity, oraz wyrafinowany system blokowania. Mamy takze
           wl/asciowsci których inni nie posiadaja, jak typy definiowane
           przez uzytkownika, dziedziczenie, rules, multi-version
-          concurrency control, która redukuje problemy z blokowaiem (lock
+          concurrency control, która redukuje problemy z blokowaniem
-          contention).
+          (lock contention).
           
    Wydajnosc
-          PostgreSQL dzial/a w dwóch trybach. Standardowy tryb fsync
+          Wydajnosc PostgreSQL jest podobna do innych komercyjnych i open
-          zrzuca kazda zakonczona transakcje na dysk, gwarantujac w ten
+          source baz danych. W niektórych sytuacjach jest szybszy w
-          sposób to, ze jesli system operacyjny sie zawiesi lub straci
+          niektórych wolniejszy. W porównianiu do MySQL lub mniejszych
-          zasilanie wciagu kilku nastepnych sekund, wszystkie Twoje dane
+          baz danych jestesmy szybsi przy wielu uzytkownikach,
-          zostana bezpiecznie zapisane na dysku. W tym trybie, jestesmy
+          skomplikowaych zapytaniach i duzym obciazeniu podczas. MySQL
-          wolniejsi niz wiekszosc komercyjnych baz danych, czesciowo
+          jest szybszy dla prostych SELECTów wykonywanych przez niewielu
-          dlatego ze niewiele z nich wykonuje taki sposób zapisywania
+          uzytkowników. Spowodowane jest to narzutem, który sie pojawia
-          danych jako domyslne ustawienie. W trybie no-fsync z regul/y
+          przy transakcjach. Oczywiscie MySQL nie ma wiekszosci z
-          jestesmy szybsi niz komercyjne bazy danych, chociaz w tym
+          rozwiazan opisanych powyzej w sekcji Mozliwosci . PostgreSQL
-          wypadku zawieszenie sie systemu moze spowodowac uszkodzenie
+          zostal/ stworzony z mysla o stabilnosci, oraz szerokiej gamie
-          danych. Pracujemy nad tym, aby stworzyc posredni tryb, który
+          mozliwosci, ale mimo to staramy sie w kazdej wersji poprawiac
-          powoduje mniejsza redukcje wydajnosci niz tryb fsync i pozwoli
+          jego wydajnosc. Ciekawe porównanie PostgreSQL i MySQL mozna
-          na integralnosc danych w przeciagu 30 sekund do zal/amania sie
+          znalezc pod adresem
-          systemu operacyjnego.
+          http://openacs.org/philosophy/why-not-mysql.html Dodatkowo,
-          Porównujac do MySQL czy innych prostych baz danych, jestesmy
+          MySQL jest firma, która dystrybuuje jej produkty poprzez zasade
-          wolniejsi przy wykonywaniu insertów/updatów przez narzut
+          Open Source i wymaga wykupienia licencji w przypadku tworzenia
-          spowodowany przez transakcje. Oczywiscie MySQL nie posiada
+          close-source software, co ie ma miejsca w przypadku PostgreSQL.
-          zadnej z wymienionych wyzej mozliwosci. PostgreSQL zostal/
-          zbudowany aby byc DBMS elastycznym i bogatym z róznorakie
-          mozliwosci, aczkolwiek dbamy, aby poprawiac jego wydajnosc
-          poprzez analize kodu zródl/owego i profilowanie. Ciekawe
-          porównanie PostgreSQL i MySQL mozna znalezc pod adresem
-          http://openacs.org/why-not-mysql.html
-          Kazde pol/aczenie klienta jest obsl/ugiwane przez nas poprzez
-          stworzenie nowego procesu Unixowego. Procesy backendu dziela
-          bufory danych oraz informacje o blokadach. Uzywajac wielu
-          procesorów, rózne backendy moga bez problemu dzial/ac na
-          róznych procesorach.
           
    Stabilnosc
           Zdajemy sobie sprawe, ze DBMS musi byc stabilny, w przeciwnym
           wypadku jest bez wartosci. Staramy sie publikowac kod stabilny,
           dobrze przetestowany, z minimum mozliwych bl/edów. Kazde
-          wydanie poprzedza conajmniej miesiac testów wersji beta.
+          wydanie poprzedza co najmniej miesiac testów wersji beta.
           Patrzac na historie wydan PostgreSQL widac, ze dostarczamy
           stabilne, dobrze sprawdzone wersje, które sa gotowe do uzycia w
           srodowisku produkcyjnym. Myslimy, ze proces publikowania
@@ -415,9 +421,9 @@
     1.15) W jaki sposób moge wesprzec finansowo PostgreSQL?
     
    PostgreSQL korzysta z najlepszej infrastruktury od samego poczatku
-   istnienia projektu, tzn. szesciu lat. Wszystko to zawdzieczamy
+   istnienia projektu, czyli roku 1996 kiedy rozpoczelismy prace.
-   Marc'owi Fournier'owi, który stworzyl/ ta infrastrukture i zarzadza
+   Wszystko to zawdzieczamy Marc'owi Fournier'owi, który stworzyl/ ta
-   nia od lat.
+   infrastrukture i zarzadza nia od lat.
    
    Wysokiej jakosci infrastruktura jest bardzo wazna dla kazdego projektu
    open-source. Zapobiega przerwom w rozwoju projektu i jakimkolwiek
@@ -427,7 +433,7 @@
    tanie. Istnieje wiele róznych miesiecznych, czy jednorazowych
    wydatków, które trzeba ponosic aby wszystko dzial/al/o jak nalezy.
    Jesli Ty, badz Twoja firma moze wspomóc finansowo rozwój PostgreSQL
-   odwiedz adres: http://www.pgsql.com/pg_goodies gdzie opisane jest jak
+   odwiedz adres: http://store.pgsql.com/shopping/ gdzie opisane jest jak
    to zrobic.
    
    Chociaz na stronie wspomniana jest nazwa PostgreSQL Inc, "datki" sa
@@ -436,69 +442,72 @@
    wysl/ac czek na adres kontaktowy.
      _________________________________________________________________
    
+   Jesli mozesz sie pochwalic udanymi wdrozeniami PostgreSQL, prosimy
+   abys zgl/osil/ nam to na stronie: http://advocacy.postgresql.org.
+   
                            User Client Questions
                                       
     2.1) Czy sa jakies driwery ODBC dla PostgreSQL?
     
    Dostepne sa dwa driwery ODBC: PsqlODBC i OpenLink ODBC.
    
-   PsqlODBC jest dol/aczony do zródel/. Wiecej informacji na jego temat
+   Mozesz pobrac PsqlODBC z adresu
-   mozesz znalezc pod adresem: ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub/odbc/.
+   http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php
    
    OpenLink ODBC moze byc pobrany z adresu: http://www.openlinksw.com.
    Wspól/pracuje ze standardowym oprogramowaniem klienckim ODBC wiec w
    ten sposób mozesz korzystac z PostgreSQL ODBC dostepnego na kazdej
-   plaformie która wspiera (Win, Mac, Unix, VMS).
+   pltaformie która wspiera (Win, Mac, Unix, VMS).
    
    Autorzy beda prawdopodobnie sprzedawac ten produkt osobom które
    wymagaja komercyjnego wsparcia, ale wersja darmowa bedzie zawsze
    dostepna. Wszystkie pytania mozesz wysyl/ac na adres:
    postgres95@openlink.co.uk.
    
-   Sprawdz takze rozdzial/ o ODBC w "Programmer's Guide".
-   
     2.2) Jakie istnieja narzedzia pozwalajace na dostep do PostgreSQL przez
     www?
     
    Dobry podrecznik dla poczatkujacych o dostepie do bazy danych przez
    www mozesz znalezc pod adresem: http://www.webreview.com
    
-   Inny znajduje sie pod adresem: http://www.phone.net/home/mwm/hotlist/.
-   
    Do integracji z www, swietnym rozwiazaniem jest PHP. Mozesz znalezc
    wiecej informacji na ten temat pod adresem http://www.php.net.
    
    Wiele osób w przypadku skomplikowanych rozwiazan uzywa Perl'a i
-   modul/u CGI.pl.
+   modul/u CGI.pl lub mod_perl.
    
-    2.3) Czy istnieje jakies GUI dla PostgreSQL? Narzedzie do raportowania?
+    2.3) Czy istnieje jakies GUI dla PostgreSQL?
-    Interfejs dla "embedded query language"?
     
-   Mamy cal/kiem mil/y interfejs graficzny, który zostal/ nazwany
+   Tak, istnieje kilka interfejsów graficznych dla PostgreSQL. Wsród nich
-   pgaccess i jest on dostarczany jako czesc zródel/. pgaccess posiada
+   PgAccess ( http://www.pgaccess.org), PgAdmin III
-   takze generator raportów. Mozna go znalezc pod adresem
+   (http://www.pgadmin.org), RHDB Admin (http://sources.redhat.com/rhdb/
-   http://www.flex.ro/pgaccess
+   ) oraz Rekall ( http://www.thekompany.com/products/rekall/,
+   komercyjny). Istnieje takze PHPPgAdmin (
+   http://phppgadmin.sourceforge.net/ ), webowy interfejs dla PostgreSQL.
    
-   Udostepnilismy takze ecpg, który jest "embedded SQL query language
+   Wiecej informacji na ten temat znajduje sie pod adresem See
-   interface" dla jezyka C.
+   http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools.
    
     2.4) Za pomoca jakich jezyków programowania mozna sie komunikowac z
     PostgreSQL?
     
-   Mamy wsparcie dla:
+   Najbardziej popularne jezyki posiiadaja wl/asny interfejs dla
+   PostgreSQL. Sprawdz liste rozszerzen dla intersujacego Ciebie jezyka
+   programowania.
+   
+   Ze zródl/ami PostreSQL dystrubuowane sa interfejsy dla nastepujacych
+   jezyków programowania:
      * C (libpq)
-     * C++ (libpq++)
      * Embedded C (ecpg)
      * Java (jdbc)
-     * Perl (perl5)
-     * ODBC (odbc)
      * Python (PyGreSQL)
      * TCL (libpgtcl)
-     * C Easy API (libpgeasy)
+       
-     * Embedded HTML (PHP z http://www.php.net)
+   Inne interfejsy sa dostepne pod adresem: http://gborg.postgresql.org w
+   sekcji Drivers/Interfaces.
      _________________________________________________________________
    
-                           Pytania administratora
+                      Pytania dotyczace administracji
                                       
     3.1) Jak moge zainstalowac PostgreSQL w innej lokalizacji niz
     /usr/local/pgsql?
@@ -566,7 +575,7 @@
    pojedyncze INSERTy. Po drugie polecenia SQL nie zawarte w bloku
    okreslajacym transakcje - BEGIN WORK/COMMIT, sa traktowane jako
    pojedyncza transakcja. Rozwaz wykonanie kilku polecen/zdan SQL w
-   jednym bloku transakcji. To redukuje narzut powodowany przez
+   jednym bloku transakcji. To redukuje narzut nakl/adany przez
    transakcje. Przy duzych zmianach w danych, warto usunac i stworzyc na
    nowo indeksy.
    
@@ -665,25 +674,36 @@
    limit na maksymalna liczbe procesów backendu to obawa o wyczerpanie
    zasobów systemu.
    
-   W wersjach PostgreSQL wczesniejszych niz 6.5, maksymalna liczba
+    3.9) Jakie pliki znajduja sie w pg_temp?
-   backendów byl/a ustawiona na 64, a zmiana tej wartosci wymaga
-   rekompliacji po zmianie stal/ej MaxBackendId w pliku
-   include/storage/sinvaladt.h.
-   
-    3.9) Co to sa za pliki typu: pg_sorttempNNN.NN, które znajduja sie w
-    katalogu z plikami bazy danych?
     
-   Sa to tymczasowe pliki utworzone przez executor. Dla przykl/adu, jesli
+   Katalog ten zawiera tymczasowe pliki utworzone przez executor. Dla
-   jakas operacja sortowania jest wymagana do wykonania ORDER BY, a samo
+   przykl/adu, jesli jakas operacja sortowania jest wymagana do wykonania
-   sortowanie wymaga wiecej miejsca niz paratmetr backendu -S ustawil/ do
+   ORDER BY, a samo sortowanie wymaga wiecej miejsca niz parametr
-   wykorzystania, wtedy tymczasowe pliki sa uzywane do przechowywania
+   backendu -S ustawil/ do wykorzystania, wtedy tymczasowe pliki sa
-   tych danych.
+   uzywane do przechowywania tych danych.
    
    Pliki tymczasowe powinny byc usuniete automatycznie, ale mogl/o sie to
    nie stac jesli proces backendu w miedzyczasie nie zakonczyl/ sie
    poprawnie podczas operacji sortowania. Jesli w danym momencie nie
    dzial/aja zadne procesy backendów mozesz spokojnie usunac pliki
    pg_tempNNN.NN.
+   
+    3.9) Dlaczego konieczne jest przy upgradzie PostgreSQL korzystanie ze
+    skryptów dump i restore?
+    
+   Twórcy PostgreSQL dokonuja jedynie mal/ych zmian pomiedzy mal/ymi
+   upgradami wersji, np z 7.2 do 7.2.1, wtedy upgrade nie wymaga
+   korzystania z dump i restore. Przy wiekszych zmianach, np. z wersji
+   7.2 do 7.3, czesto zmianymaja wpl/yw na format przechowywanych danych.
+   Zmiany te sa na tyle skomplikowane, ze nie utrzymujemy zgodosci z
+   poprzednimi wersjami PostgreSQL. dump pozwala na wydostanie danych w
+   takiej postaci, w której l/atwe jest ich zaimportowanie do nowszych
+   wersji bez kl/opotu.
+   
+   W wydaniach gdzie zmiany nie dotycza formatu danych na dysku, mozna
+   wykorzystac skryptu pg_upgrade, do upgradu bez uzycia dump/restore.
+   Dokumentacja do danego wydania zawiera informacje czy mozliwe jest
+   uzycie pg_upgrade.
      _________________________________________________________________
    
                          Pytania dotyczace uzywania
@@ -706,6 +726,13 @@
    pierwszych rzedów, byc moze bedzie koniecznosc wykonania zapytania do
    momentu az zostana znalezione pozadane wyniki.
    
+   Aby otrzymac losowy rzad, uzyj:
+    SELECT col
+    FROM tab
+    ORDER BY random()
+    LIMIT 1;
+        
+
     4.3) Jak moge uzyskac liste wszystkich tabel czy innych rzeczy pod psql?
     
    Mozesz sprawdzic zawartosc zródel/ psql, a konkretnie plik
@@ -714,36 +741,44 @@
    wtedy po wykonaniu polecenia z backslashem wyswietlane bedzie
    zapytanie, które w rzeczywistosci jest wykonywane.
    
-    4.4) Jak usunac kolumne z tabeli?
+    4.4) Jak usunac kolumne z tabeli lub zmienic jej typ?
     
-   Nie mamy zaimplementowanego ALTER TABLE DROP COLUMN, ale mozesz zrobic
+   DROP COLUMNT zostal/o dodane w wersji 7.3 przy poleceniu ALTER TABLE
-   tak:
+   DROP COLUMN. We wczesniejszych wersjach mozesz zrobic tak:
-    SELECT ...  -- wybierz zawartosc wszystkich kolumn poza ta jedna której chc
+         BEGIN;
-esz sie pozbyc
+         LOCAL TABLE old_table;
+    SELECT ...  -- wybierz wszystkie kolumny poza ta jedna której chcesz sie po
+zbyc
     INTO TABLE new_table
     FROM old_table;
     DROP TABLE old_table;
     ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
 
+   Aby zmienic typ danych kolumny mozesz zrobic tak:
+   BEGIN;
+   ALTER TABLE tab ADD COLUMN new_col new_data_type;
+   UPDATE tab SET new_col = CAST(old_col AS new_data_type);
+   ALTER TABLE tab DROP COLUMN old_col;
+   COMMIT;
+        
     4.5) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzedu, tabeli i bazy danych?
     
    Oto wszystkie ograniczenia:
-    Maksymalny rozmiar dla bazdy danych?     nieograniczony ( istnieja bazy dan
+    Maksymalny rozmiar dla bazdy danych?     nieograniczony ( istnieja
-ych o wielkosci 500 GB databases )
+         bazy danych o wielkosci 32 TB databases )
-    Maksymalny rozmiar dla tabeli?           16 TB
+    Maksymalny rozmiar dla tabeli?           32 TB
-    Maksymalny rozmiar dla rzedu?            nieograniczony w 7.1 i pózniejszyc
+    Maksymalny rozmiar dla rzedu?            1.6 TB
-h
+    Maksymalny rozmiar pola?                 1 GB
-    Maksymalny rozmiar pola?                 1 GB w 7.1 and later
     Maksymalna liczba rzedów w tabeli?       nieograniczona
-    Maksymalna liczba kolumn w tabeli?    250-1600 w zalezonosci od typów kolum
+    Maksymalna liczba kolumn w tabeli?       250-1600 w zalezonosci od typów ko
-n
+lumn
-    Makasymalna liczba indeksów na tabeli?    nieograniczona
+    Makasymalna liczba indeksów na tabeli?   nieograniczona
 
    Oczywiscie "nieograniczony" nie jest prawda tak do konca, istnieja
    ograniczenia wynikajace z dostepnego miejsca na dysku, pamieci/swapa.
    Kiedy wielkosci te beda bardzo duze moze odbic sie to na wydajnosci.
    
-   Maksymalny rozmiar tabeli, czyli 16 TB nie wymaga od systemu
+   Maksymalny rozmiar tabeli, czyli 32 TB nie wymaga od systemu
    operacyjnego wsparcia dla duzych plików. Duze tabele sa przechowywane
    jako pliki o rozmiarze 1 GB, wiec ograniczenia co do wielkosci plików
    narzucone przez system plików nie sa istotne.
@@ -786,6 +821,9 @@ n
    zawieraja pewne dane, wiec w pewnych przypadkach moga byc cal/kiem
    duze.
    
+   NULLe sa przechowywane jako mapy bitowe, wiec uzywaja bardzo mal/o
+   miejsca.
+   
     4.7) Jak moge sprawdzic jakie tabele, klucze, bazy danych i uzytkownicy sa
     utworzeni?
     
@@ -821,14 +859,32 @@ n
    sortowanie jest zazwyczaj szybsze nie wyszukiwanie za pomoca indeksu
    na duzej tabeli.
    Jakkolwiek LIMIT w pol/aczeniu z ORDER BY czesto bedzie wykorzystywal/
-   indeksów poniewaz jedynie mal/a czesc z tabeli jest zwracana.
+   indeksy poniewaz jedynie mal/a czesc z tabeli jest zwracana. W
+   rzeczywistosci, chociaz MAX() i MIN() nie uzywaja indeksów, mozliwe
+   jest aby zwrócic te wartosci uzywajac indeksów poprzez uzycie ORDER BY
+   i LIMIT.
+    SELECT col
+    FROM tab
+    ORDER BY col [ DESC ]
+    LIMIT 1;
+        
+   Jesli uwazasz, ze optimizer myli sie wybierajac sequential scan, uzyj
+   SET enable_seqscan TO 'off' i uruchom testy aby sprawdzic czy wtym
+   wypadku zapytanie bedzie szybciej wykonywane.
    
    Kiedy uzywa sie operatorów dopasujacych takich jak LIKE lub ~, indeksy
-   beda uzywane jedynie jesli poczatek wyszukiwania jest oparty na
+   beda uzywane jedynie w pewnych wypadkach:
-   poczatku l/ancucha tekstu. Dlatego, aby uzywac indeksów, dopasowania
+     * Poczatek wyszukiwania jest oparty na poczatku l/ancucha tekstu.
-   operatorem LIKE nie moga sie zaczynac %, a dopasowania operatorem ~
+          + wzorce LIKE nie moga sie zaczynac %
-   (dopasowania regularne) musza sie zaczynac znakiem specjalnym ^.
+          + dopasowania operatorem ~ (dopasowania regularne) musza sie
-   
+            zaczynac znakiem specjalnym ^.
+     * Poczatek wyszukiwania nie moze sie zaczynac od klas znaków, np.
+       [a-e].
+     * Case-insensitive searches such as ILIKE and ~* do not utilise
+       indexes. Instead, use functional indexes, which are described in
+       section 4.12.
+     * Standardowe locale C musi byc uzyte przy wykonywaniu initdb
+       
     4.9) Jak moge sprawdzic w jakis sposób "query optimizer" wykonuje moje
     zapytanie?
     
@@ -869,13 +925,12 @@ n
    queries) bez wykorzystywania zasobozernego wyszukiwania.
    
     4.12) Jak moge uzywac wyrazen regularnych w zapytaniach i zapytan
-    case-insensitive w wyrazeniach regularnych? jak korzystac z indeksów dla
+    case-insensitive w wyrazeniach regularnych? Jak korzystac z indeksów dla
     zapytan case-insensitive?
     
    Operator ~ moze byc wykorzystywany do wyszukiwania za pomoca wyrazen
    regularnych, a ~* do wyszukiwania case-insensitive z wyrazeniami
-   regularnymi. Wariant case-insensitive dla LIKE zostal/ nazwany ILIKE i
+   regularnymi. Wariant case-insensitive dla LIKE zostal/ nazwany ILIKE.
-   jest dostepny w PostgreSQL 7.1 i pózniejszych wersjach.
    
    Porównania case-insensitive sa zazwyczaj wykonywane w nastepujacy
    sposób:
@@ -897,31 +952,35 @@ n
     
 Type            Nazwa wewnetrzna   Uwagi
 --------------------------------------------------
-"char"          char                      1 znak
+VARCHAR(n)      varchar            rozmiar okresla maksymalna dl/ugosc, nie ma
-CHAR(#)         bpchar             wypel/niane pustymi znakami do podanej dl/ug
-osci
-VARCHAR(#)      varchar            rozmiar okresla maksymalna dl/ugosc, nie ma
 tutaj wypel/niania
+CHAR(n)         bpchar             wypel/niane pustymi znakami do podanej dl/ug
+osci
 TEXT            text               bez limitu na dl/ugosc l/ancucha
 BYTEA           bytea              zmiennej dl/ugosci tablica bajtów (null-byte
  safe)
+"char"          char                      1 znak
 
    Jesli bedziesz przegladac katalogi systemowe lub komunikaty o bl/edach
    czesto spotkasz sie z podanymi powyzej nazwami wewnetrznymi.
    
-   Ostatnie cztery typy powyzej to tzw typy "varlena" (np. pierwsze
+   Pierwsze cztery typy powyzej to tzw typy "varlena" (np. pierwsze
    cztery bajty na dysku to dl/ugosc, po których jest data). Dlatego
    faktyczna dl/ugosc takiego l/ancucha jest troche wieksza niz
    zadeklarowany rozmiar. Te typy takze podlegaja kompresji lub moga byc
    przechowywane out-of-line jako TOAST, wiec faktyczne zuzycie miejsca
    na dysku moze byc mniejsze niz oczekiwane.
+   VARCHAR(n) jest najodpowiedniejszy do przechowywania l/ancuchów o
+   róznej dl/ugosci ale okresla on maksymalna jego dl/ugosc. TEXT jest
+   najlepszy dla l/ancuchów o dowolnej dl/ugosci, nie przekraczajacej
+   1GB.
    
-   CHAR() jast najlepszym typem do przechowywania l/ancuchów o tej samej
+   CHAR(n) jast najlepszym typem do przechowywania l/ancuchów o tej samej
-   dl/ugosci. VARCHAR() jest najodpowiedniejszy do przechowywania
+   dl/ugosci. CHAR(n) wypel/nia dane do zadanej dl/ugosci, podczas gdy
-   l/ancuchów o róznej dl/ugosci ale okresla on maksymalna jego dl/ugosc.
+   VARCHAR(n) przechowuje jedynie dane dostarczone. BYTEA sl/uzy do
-   TEXT jest najlepszy dla l/ancuchów o dowolnej dl/ugosci, nie
+   przechowywania danych binarnych, w szczególnosci dla danych
-   przekraczajacej 1GB. BYTEA sl/uzy do przechowywania danych binarnych,
+   zawierajacych NULL bajty. Wszystkie typy opisane tutaj maja podobne
-   w szczególnosci dla danych zawierajacych NULL bajty.
+   charakterystyki jesli chodzi o wydajnosc.
    
     4.15.1) Jak moge utworzyc pole które samo zwieksza swoja wartosc?
     
@@ -1039,16 +1098,16 @@ BYTEA           bytea              zmiennej dl/ugosci tablica bajt
      * range variable, table name, table alias
        
    Liste terminów zwiazanych z bazami danych mozesz znalezc pod tym
-   adresem:http://www.comptechnews.com/~reaster/dbdesign.html
+   adresem:http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/
+   glossary/glossary.html.
    
     4.18) Skad bierze sie ten bl/ad "ERROR: Memory exhausted in
     AllocSetAlloc()"?
     
-   Jesli uzywasz wersji starszej niz 7.1, upgrade moze rozwiazac ten
+   Prawdopodobnie wyczerpal/a Ci sie pamiec wirtualna (virtual memory) w
-   problem. Jest takze mozliwe, ze po prostu wyczerpal/a Ci sie pamiec
+   systemie lub Twój kernel ma zbyt nisko ustawione limity dla pewnych
-   wirtualna (virtual memory) w systemie lub Twój kernel ma zbyt nisko
+   zasobów. Spróbuj wykonac nastepujace polecenia zanim uruchomisz
-   ustawione limity dla pewnych zasobów. Spróbuj wykonac nastepujace
+   postmaster'a:
-   polecenia zanim uruchomisz postmaster'a:
     ulimit -d 262144
     limit datasize 256m
 
@@ -1087,24 +1146,31 @@ CREATE TABLE test (x int, modtime timestamp DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP );
 
     4.22) Dlaczego zapytania uzywajace IN sa takie wolne?
     
-   Obecnie l/aczymy podzapytania w outer queries poprzez sekwencyjne
+   W wersjach wczesniejszych niz 7.4 l/aczymy podzapytania w outer
-   przeszukiwanie wyników podzapytania dla kazdego rzedu z outer query.
+   queries poprzez sekwencyjne przeszukiwanie wyników podzapytania dla
-   Mozna to ominac zastepujac IN przez EXISTS:
+   kazdego rzedu z outer query. Jesli podzapytanie zwraca jedynie kilka
+   rzedów a zewnetrzne zapytanie zwraca ich wiele, IN jest najszybsze.
+   Aby przyspieszyc inne zapytania mozna zastapic IN przez EXISTS:
 SELECT *
     FROM tab
-    WHERE col1 IN (SELECT col2 FROM TAB2)
+    WHERE col IN (SELECT subcol FROM subtab)
 
    na:
 SELECT *
     FROM tab
-    WHERE EXISTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)
+    WHERE EXISTS (SELECT subcol FROM subtab WHERE subcol = col)
 
-   Mamy zamiar poprawic to ograniczenie w przyszl/ych wydaniach.
+   Aby to rozwiazanie byl/o szybkie, subcol powinna byc kolumna
+   indeksowana.
+   
+   W wersji 7.4 i pózniejszych, IN w rzeczywistosci uzywa tej samej
+   wyrafinowanej techniki l/aczenia jak normalne zapytania i jest
+   preferowane nad uzywaniem EXISTS.
    
     4.23) Jak wykonac "outer join"?
     
-   PostgreSQL 7.1 i pózniejsze wersje maja zaimplementowane outer join
+   PostgreSQL ma zaimplementowane outer join wykorzystujac standardowa
-   wykorzystujac standardowa skl/adnie SQL. Ponizej dwa przykl/ady:
+   skl/adnie SQL. Ponizej dwa przykl/ady:
     SELECT *
     FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
 
@@ -1113,7 +1179,7 @@ SELECT *
     FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 USING (col);
 
    Te dwa identyczne zapytania l/acza kolumne t1.col z kolumna t2.col,
-   ale takze zwróca niepol/aczone rzedy w t1 (te które nie pasuja w t2).
+   ale takze zwróca niepol/aczone rzedy w t1 (te, które nie pasuja w t2).
    RIGHT join dodal/by niepol/aczone rzedy z tabeli t2. FULL join
    zwrócil/by rzedy plus dodatkowo wszystkie rzedy z tabel t1 i t2.
    Sl/owo OUTER jest opcjonalne i jest dodawane domyslnie przy LEFT,
@@ -1138,37 +1204,75 @@ SELECT *
    katalogi systemowe, nie jest do konca jasne jak zapytanie pomiedzy
    róznymi bazami danych powinno sie zachowywac.
    
-   Oczywiscie klient moze l/aczyc sie z róznymi bazami danych i l/aczyc
+   contrib/dblink pozwala na wykonywanie zapytan poprzez rózne bazy
-   informacje w ten sposób uzyskana.
+   danych wywol/ujac odpowiednie funkcje. Oczywiscie klient moze l/aczyc
+   sie z róznymi bazami danych i l/aczyc informacje w ten sposób uzyskana
+   po stronie klienta.
    
     4.25) Jak zwrócic w funkcji wiele rzedów lub kolumn?
     
-   Mozesz zwracac zbiory z funkcji PL/pgSQL uzywajac refcursors. Zobacz
+   Mozesz w l/atwy sposób zwracac wiele rzedów lub kolumn uzywajac
-   http://developer.postgresql.org/docs/postgres/plpgsql-cursors.html,
+   funkcji z:
-   sekcje 23.7.3.3.
+   http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions.
    
+    4.26) Dlaczego nie moge w sposób pewny tworzyc/usuwac tabel tymczasowych w
+    funkcjach PL/PgSQL?
+    
+   PL/PgSQL przechowuje w cache zawartosc funkcji, niepozadanym efektem
+   tego jest to, ze gdy taka funkcja korzysta z tabel tymczasowych, które
+   sa pózniej kasowane i odtwarzane, a funkcja wywol/ywana jest
+   ponownie,jej wywol/anie nie powiedzie sie poniewaz cachowana funkcja
+   wciaz bedzie wskazywac na stara tablice tymczasowa. Rozwiazaniem tego
+   problemu jest uzywanie EXECUTE aby korzystac z tabel tymczasowych w
+   PL/PgSQL. To spowoduje, ze zapytanie bedzie parsowane przy kazdym
+   wywol/aniu funkcji.
+   
+    4.27) Jakie sa mozliwosci replikacji w PostgreSQL?
+    
+    Jest kilka opcji aby stosowac replikacje typu master/slave. Ten typ pozwala
+    jedynie masterowi na dokonywanie zmian w bazie danych, a slave moze jedynie
+    te zmiany odczytywac. Na stronie
+    http://gborg.PostgreSQL.org/genpage?replication_research znajduje sie ich
+    lista. Replikacja typu multi-master jest w trakcie prac, opis projektu
+    znajduje sie pod adresem:
+    http://gborg.PostgreSQL.org/project/pgreplication/projdisplay.php.
+    4.28) Jakie mozliwosci szyfrowania oferuje PostgreSQL?
+    
+     * contrib/pgcrypto zawiera wiele funkcji za pomoca, których mozemy
+       uzywac kryptografii w zapytaniach SQL.
+     * Aby szyfrowac transmisje od klienta do serwera, ten musi miec
+       ustawiona opcje ssl na true w pliku postgresql.conf, odpowiedni
+       wpis host lub hostssl musi wystepowac w pliku pg_hba.conf, oraz
+       sslmode nie moze byc wyl/aczone w kliencie. (Warto zwrócic uwage,
+       ze mozliwe jest takze uzywanie transportów szyfrujaców przez
+       strony trzecie, takie jak stunnel lub ssh, poza natywnym wsparciem
+       dla SSL przez PostgreSQL).
+     * Hasl/a uzytkowników bazy danych sa automatycznie szyfrowane od
+       wersji 7.3. W poprzednich wersjach, nalezy ta funkcjonalnosc
+       poprzez wl/aczenie opcji PASSWORD_ENCRYPTION w postgresql.conf.
+     * Serwer moze dzial/ac uzywajac szyfrowanego systemu plików.
+       
                            Rozwijanie PostgreSQL
                                       
     5.1) Napisal/em wl/asna funkcje. Kiedy uzyje jej w psql, program zrzuca
     pamiec (dump core)?
     
-   Problem moze byc spowodowany przez bardzo wiele rzeczy. Spróbuj
+    Problem moze byc spowodowany przez bardzo wiele rzeczy. Spróbuj najpierw
-   najpierw przetestowac Twoja funkcje w samodzielnie dzial/ajacym
+    przetestowac Twoja funkcje w samodzielnie dzial/ajacym programie.
-   programie.
-   
     5.2) Jak moge dodac/zgl/osic nowe typy czy funkcje do PostgreSQL?
     
-   Wyslij Twoje propozycje na liste mailowa pgsql-hackers, wtedy
+    Wyslij Twoje propozycje na liste mailowa pgsql-hackers, wtedy
-   prawdopodobnie Twój kod znajdzie sie w katalogu contrib/.
+    prawdopodobnie Twój kod znajdzie sie w katalogu contrib/.
-   
     5.3) Jak napisac funkcje C zwracajaca krotke (tuple)?
     
-   To wymaga wysil/ku tak olbrzymiego, ze nawet autorzy nigdy tego nie
+    W wersjach PostgreSQL od numeru 7.3, funckje zwracajace tabele sa w pelni
-   prubowali, chociaz z zalozen wynika, ze jest to mozliwe.
+    wspierane w C, PL/PgSQL i SQL. Sprawdz w Programmer's Guide aby uzyskac
-   
+    wiecej informacji. Przykl/ad funkcji napisanej w C zwracajacej tabele
+    zostal/ umieszczony w contrib/tablefunc.
     5.4) Zmienil/em plik zródl/owy. Dlaczego po rekompilacji nie widac zmiany?
     
-   Pliki Makefiles nie maja dorzuconych odpowiednich zaleznosci dla
+    Pliki Makefiles nie maja dorzuconych odpowiednich zaleznosci dla plików
-   plików nagl/ówkowych (include files). Wykonaj najpierw make clean, a
+    nagl/ówkowych (include files). Wykonaj najpierw make clean, a nastepnie
-   nastepnie ponownie make. Jesli uzywasz GCC mozesz uzyc opcji
+    ponownie make. Jesli uzywasz GCC mozesz uzyc opcji --enable-depend przy
-   --enable-depend przy wykonywaniu configure aby
+    wykonywaniu configure aby kompilator mógl/ okreslic zaleznosci
+    samodzielnie.

doc/src/FAQ/FAQ_polish.html

@@ -15,7 +15,9 @@
 
 	<H1>Frequently Asked Questions (FAQ) o PostgreSQL</H1>
 
-    <P>Ostatnia aktualizacja: Thu Apr 18 00:44:51 EDT 2002</P>
+    <P>Ostatnia aktualizacja: Sobota Luty 7 22:16:21 EST 2004</P>
+
+	 <P>Ostatnia aktualizacja tłumaczenia: Piątek Marzec 5 19:31:12 EST 2004</P>
 
     <P>Obecny maintainer: Bruce Momjian (<A href=
     "mailto:pgman@candle.pha.pa.us">pgman@candle.pha.pa.us</A>)<BR>
@@ -24,16 +26,15 @@
     "mailto:m.mazurek@netsync.pl">m.mazurek@netsync.pl</A>)<BR>
     </P>
 
-
     <P>Najbardziej aktualną wersję tego dokumentu można znaleźć pod
 	 adresem:
 	 <A href=
-    "http://www.Postgresql.org/docs/faq-english.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/faq-english.html</A>.</P>
+    "http://www.Postgresql.org/docs/faqs/FAQ.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ.html</A>.</P>
 
     <P>Odpowiedzi na pytania dotyczące konkretnych systemów operacyjnych
 	 można znaleźć pod adresem: 
 	 <A href=
-    "http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html">http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html</A>.</P>
+    "http://www.PostgreSQL.org/docs/index.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/index.html</A>.</P>
     <HR>
 
     <H2 align="center">Pytania ogólne</H2>
@@ -64,20 +65,19 @@
     PostgreSQL?<BR>
      <A href="#2.2">2.2</A>) Jakie istnieją narzędzia pozwalające na dostęp do
 	  PostgreSQL przez www?<BR>
-     <A href="#2.3">2.3</A>) Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?
+     <A href="#2.3">2.3</A>) Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?<BR>
-    Narzędzie do raportowania? Interfejs dla "embedded query language"?<BR>
      <A href="#2.4">2.4</A>) Za pomocą jakich języków programowania można
 	  się komunikować z PostgreSQL?<BR>
      
 
-    <H2 align="center">Pytania administratora</H2>
+    <H2 align="center">Pytania dotyczące administracji</H2>
     <A href="#3.1">3.1</A>) Jak mogę zainstalować PostgreSQL w innej 
 	 		lokalizacji niż <I>/usr/local/pgsql</I>?<BR>
      <A href="#3.2">3.2</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
 	  otrzymuję komunikat:
     <I>Bad System Call</I> lub "core dumped". Dlaczego?<BR>
      <A href="#3.3">3.3</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>, 
-     otrzymuję komunikato błędzie: <I>IpcMemoryCreate</I>. Dlaczego?<BR>
+     otrzymuję komunikat o błędzie: <I>IpcMemoryCreate</I>. Dlaczego?<BR>
      <A href="#3.4">3.4</A>) Podczas startu <I>postmaster'a</I>,
      otrzymuję komunikat o błędzie: <I>IpcSemaphoreCreate</I>. Dlaczego?<BR>
      <A href="#3.5">3.5</A>) W jaki sposób mogę kontrolować połączenia z
@@ -87,9 +87,9 @@
      <A href="#3.7">3.7</A>) Jakie są możliwości wyszukiwania błędów?<BR>
      <A href="#3.8">3.8</A>) Skąd się bierze komunikat: <I>"Sorry, too many
     clients"</I> podczas próby połączenia się z bazą danych?<BR>
-     <A href="#3.9">3.9</A>) Co to za pliki typu <I>pg_sorttempNNN.NN</I>
+     <A href="#3.9">3.9</A>) Jakie pliki znajdują się w <I>pg_temp</I>?<BR>
-    , które znajdują się w katalogu z plikami bazy danych?<BR>
+     <A href="#3.10">3.10</A>) Dlaczego konieczne jest przy upgradzie
-     
+	  PostgreSQL korzystanie ze skryptów dump i restore?<BR>
 
     <H2 align="center">Pytania dotyczące użytkowania</H2>
     <A href="#4.1">4.1</A>) Jaka jest różnica pomiędzy kursorami
@@ -98,7 +98,8 @@
 	  jedynie kilka pierwszych wyników zapytania?<BR>
      <A href="#4.3">4.3</A>) Jak mogę uzyskać listę wszystkich tabel czy
 	  innych rzeczy pod <I>psql</I>?<BR>
-     <A href="#4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli?<BR>
+     <A href="#4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli lub zmienić jej
+	  typ?<BR>
      <A href="#4.5">4.5</A>) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzędu,
 	  tabeli i bazy danych?<BR>
      <A href="#4.6">4.6</A>) Jak dużo miejsca w bazie danych jest
@@ -148,8 +149,13 @@
 	  baz danych jednocześnie?<BR>
      <A href="#4.25">4.25</A>) Jak zwrócić w funkcji wiele rzędów lub
 	  kolumn?<BR>
-     
+     <A href="#4.26">4.26</A>) Dlaczego nie mogę w sposób pewny
-
+	  tworzyć/usuwać tabel tymczasowych w funkcjach PL/PgSQL?<BR>
+     <A href="#4.27">4.27</A>) Jakie są możliwości replikacji w
+	  PostgreSQL?<BR>
+     <A href="#4.28">4.28</A>) Jakie możliwości szyfrowania oferuje
+	  PostgreSQL?<BR>
+    
     <H2 align="center">Rozwijanie PostgreSQL</H2>
     <A href="#5.1">5.1</A>) Napisałem własną funkcję. Kiedy użyję jej w
 	 <I>psql</I>, program zrzuca pamięć (dump core)?<BR>
@@ -166,7 +172,8 @@
 
     <H4><A name="1.1">1.1</A>) Co to jest PostgreSQL? Jak to wymawiać?</H4>
 
-    <P>PostgreSQL wymawia się <I>Post-Gres-kju-el</I>.</P>
+    <P>PostgreSQL wymawia się <I>Post-Gres-kju-el</I>. Często podczas
+	 rozmów używany jest termin "Postgres"</P>
 
     <P>PostgreSQL jest rozszerzeniem systemu zarządzania bazami danych -
 	 POSTGRES, kolejną generacją rozwojowego prototypu <SMALL>DBMS</SMALL>.
@@ -181,11 +188,14 @@
 	 komunikujących się poprzez mailowe listy dyskusyjne PostgreSQL.
     Obecnym koordynatorem jest Marc G. Fournier (<A href=
     "mailto:scrappy@PostgreSQL.org">scrappy@PostgreSQL.org</A>). (Zobacz
-	 poniżej jak się przyłączyć). Ta grupa ludzi jest odpowiedzialna za
+	 pytanie <A href="#1.6">1.6</A> jak się przyłączyć). Ta grupa ludzi jest 
-	 cały rozwój PostgreSQL.</P>
+	 odpowiedzialna za cały rozwój PostgreSQL. PostgreSQL jest projektem
+	 nie kontrolowanym przez żadną firmę, aby wziąć udział w jego rozwoju
+	 sprawdź, <A href="http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ_DEV.html">
+	 http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ_DEV.html</a></P>
 
     <P>Autorami PostgreSQL 1.01 byli Andrew Yu and Jolly Chen.
-	 Wiele innych osób pomogło przy portowaniu, testowaniu, debugowaniu, i
+	 Wiele innych osób pomogło przy portowaniu, testowaniu, debugowaniu i
 	 rozwijaniu kodu. Oryginalny kod Postgresa, na którym został oparty
 	 PostgreSQL, był wysiłkiem studentów oraz pracowników pracujących pod
 	 kierownictwem profesora Michael'a Stonebraker'a z University of
@@ -243,11 +253,11 @@
 
     <P><STRONG>Klient</STRONG></P>
 
-    <P>Możliwa jest kompilacja bibliteki C <I>libpq</I> C, psql oraz
+    <P>Możliwa jest kompilacja bibliteki C <I>libpq</I>, psql oraz
 	 innych interfejsów i uruchamianie ich na platformie MS Windows. W tym
 	 wypadku klient jest uruchamiany na MS Windows a z serwerem komunikuje się
 	 poprzez TCP/IP. Serwer może działać na dowolnej wspieranej platformie 
-	 Unixowej. Plik <I>win31.mak</I> jest dołączony
+	 Unixowej. Plik <I>win32.mak</I> jest dołączony
 	 do źródeł, aby można było stworzyć bibliotekę <I>libpq</I> oraz
 	 program <I>psql</I> działające w środowisku Win32. PostgreSQL może się 
 	 także komunikować z klientami <SMALL>ODBC</SMALL>.</P>
@@ -257,9 +267,18 @@
     <P>Serwer może być uruchamiany na Windows NT i Win2k używając
 	 bibliotek Cygwin, Cygnus Unix/NT. W pliku <I>pgsql/doc/FAQ_MSWIN</I>
 	 znajdującym się w źródłach lub pod adresem: <A href=
-    "http://www.postgresql.org/docs/faq-mswin.html">MS Windows FAQ</A>
+    "http://www.postgresql.org/docs/faqs/text/FAQ_MSWIN">http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/text/FAQ_MSWIN</A> na naszych stronach.<P>
-    na naszych stronach. Nie planujemy tworzyć portu przeznaczonego
+	 Obecnie prowadzone są prace nad stworzeniem wersji dla MS Win
-	 docelowo dla platformy Microsoft.</P>
+	 NT/200/XP. Jeśli chcesz się dowiedzieć o obecnym statusie tych prac
+	 zobacz <A
+	 href="http://techdocs.postgresql.org/guides/Windows">http://techdocs.postgresql.org/guides/Windows</A> and
+	 <A
+	 href="http://momjian.postgresql.org/main/writings/pgsql/win32.html">http://momjian.postgresql.org/main/writings/pgsql/win32.html</A>.
+	 </P>
+	 <P>
+	 Istnieje także port pod Novell Netware 6 dostępny pod adresem <A
+	 href="http://forge.novell.com">http://forge.novell.com</A>.
+	 </P>
 
     <H4><A name="1.5">1.5</A>) Skąd można ściągnąć PostgreSQL?</H4>
 
@@ -324,14 +343,13 @@
     '#PostgreSQL' "$USER" irc.phoenix.net.</CODE></P>
 
     <P>Lista firm oferujących wsparcie na zasadach komercyjnych znajduje
-	 się pod adresem: <A href=
+	 się pod adresem: <A href= "http://techdocs.postgresql.org/companies.php">http://techdocs.postgresql.org/companies.php</A>.</P>
-    "http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html">http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html</A>.</P>
 
     <H4><A name="1.7">1.7</A>) Jaka jest ostatnia dostępna wersja?</H4>
 
-    <P>Ostatnia dostępna wersja PostgreSQL to 7.2.1.</P>
+    <P>Ostatnia dostępna wersja PostgreSQL to 7.4.1.</P>
 
-    <P>Planujemy publikowanie kolejnych wersji co cztery miesiące.</P>
+    <P>Planujemy publikowanie kolejnych wersji co sześć do ośmiu miesięcy.</P>
 
     <H4><A name="1.8">1.8</A>) Jaka dokumentacja jest dostępna?</H4>
 
@@ -339,8 +357,8 @@
 	 testowania są załączone w samej dystrybucji. Znajdują się one w
 	 katalogu <I>/doc</I>. Manual może być także przeglądany poprzez
 	 strony www pod adresem <A href=
-    "http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/">http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/</A>.</P>
+    "http://www.PostgreSQL.org/docs">http://www.PostgreSQL.org/docs</A>.</P>
-
+	
     <P>Istnieją także dwie książki dostępne online pod adresami
 	 <A href=
     "http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</A>
@@ -348,14 +366,15 @@
     "http://www.commandprompt.com/ppbook/">http://www.commandprompt.com/ppbook/</A>.
     Lista książek o PostgreSQL, które można kupić znajduje się pod adresem
 	 <A href=
-    "http://www.postgresql.org/books/">http://www.postgresql.org/books/</A>.
+    "http://techdocs.PostgreSQL.org/techdocs/bookreviews.php">
+	 http://techdocs.PostgreSQL.org/techdocs/bookreviews.php</A>.
     Zbiór technicznych artykułów o PostgreSQL znajduje się pod adresem <A
     href=
-    "http://techdocs.postgresql.org/">http://techdocs.postgresql.org/</A>.</P>
+    "http://techdocs.PostgreSQL.org">http://techdocs.postgresql.org/</A>.</P>
 
     <P><I>psql</I> posiada kilka wbudowanych poleceń \d, za pomoca których
 	 można sprawdzić informacje dotyczące typów, operatorów, funkcji,
-	 aggregatów itd.</P>
+	 agregatów itd.</P>
 
     <P>Na naszej stronie można znaleźć dużo więcej dokumentacji.</P>
 
@@ -409,8 +428,8 @@
     <P>Jest około 12 osób, które mają uprawnienia do commit'owania w
     <SMALL>CVS</SMALL> PostgreSQL'a. Każdy z nich submitował tak wiele
 	 wysokiej jakości patchy, że stało się niemożliwe dla obecnych
-	 commiterów być z nimi na bieżąco, mając pewność że są to poprawki
+	 commiterów być z nimi na bieżąco, więc musieliśmy im ufać i mieć
-	 wysokiej jakości.</P>
+	 pewność, że ich poprawki są wysokiej jakości.</P>
 
     <H4><A name="1.13">1.13</A>) Jak mogę zgłaszać błędy?</H4>
 
@@ -437,52 +456,37 @@
 		oraz wyrafinowany system blokowania. Mamy także właściowści których
 		inni nie posiadają, jak typy definiowane przez użytkownika,
 		dziedziczenie, rules, multi-version concurrency control, która
-		redukuje problemy z blokowaiem (lock contention).<BR>
+		redukuje problemy z blokowaniem (lock contention).<BR>
       <BR>
       </DD>
 
       <DT><B>Wydajność</B></DT>
 
-      <DD>PostgreSQL działa w dwóch trybach. Standardowy tryb <I>fsync</I>
+      <DD>Wydajność PostgreSQL jest podobna do innych komercyjnych i open
-      zrzuca każdą zakończoną transakcję na dysk, gwarantując w ten
+		source baz danych. W niektórych sytuacjach jest szybszy w
-		sposób to, że jeśli system operacyjny się zawiesi lub straci
+		niektórych wolniejszy. W porównianiu do MySQL lub mniejszych baz
-		zasilanie wciągu kilku nastepnych sekund, wszystkie Twoje dane
+		danych jesteśmy szybsi przy wielu użytkownikach, skomplikowaych
-		zostaną bezpiecznie zapisane na dysku. W tym trybie, jesteśmy
+		zapytaniach i dużym obciążeniu podczas. MySQL jest szybszy dla
-		wolniejsi niż większość komercyjnych baz danych, częściowo dlatego
+		prostych SELECTów wykonywanych przez niewielu użytkowników.
-		że niewiele z nich wykonuje taki sposób zapisywania danych jako
+		Spowodowane jest to narzutem, który się pojawia przy transakcjach.
-		domyślne ustawienie.
+		Oczywiście MySQL nie ma większości z rozwiązań opisanych powyżej
-      W trybie <I>no-fsync</I> z reguły jesteśmy szybsi niż komercyjne
+		w sekcji <I> Możliwości </I>. PostgreSQL został stworzony z myślą o
-		bazy danych, chociaż w tym wypadku zawieszenie się systemu może
+		stabilności, oraz szerokiej gamie możliwości, ale mimo to staramy
-		spowodować uszkodzenie danych. Pracujemy nad tym, aby stworzyć
+		się w każdej wersji poprawiać jego wydajność.
-		pośredni tryb, który powoduje mniejszą redukcję wydajności niż tryb
+		Ciekawe porównanie PostgreSQL i MySQL można znaleźć pod adresem <A href=
-		fsync i pozwoli na integralność danych w przeciągu 30 sekund do
+      "http://openacs.org/philosophy/why-not-mysql.html">http://openacs.org/philosophy/why-not-mysql.html</A>
-		załamania się systemu operacyjnego.<BR>
+		Dodatkowo, MySQL jest firmą, która dystrybuuje jej produkty poprzez
-      <BR>
+		zasadę Open Source i wymaga wykupienia licencji w przypadku
-       Porównując do MySQL czy innych prostych baz danych, jesteśmy
+		tworzenia close-source software, co ie ma miejsca w przypadku
-		 wolniejsi przy wykonywaniu insertów/updatów przez narzut
+		PostgreSQL.<BR>
-		 spowodowany przez transakcje. Oczywiście MySQL nie posiada żadnej z
-		 wymienionych wyżej <I>możliwości</I>. PostgreSQL został zbudowany
-		 aby być DBMS elastycznym i bogatym z różnorakie możliwości,
-		 aczkolwiek dbamy, aby poprawiać jego wydajność poprzez analizę
-		 kodu źródłowego i profilowanie. Ciekawe porównanie PostgreSQL i MySQL
-		 można znaleźć pod adresem <A href=
-      "http://openacs.org/why-not-mysql.html">http://openacs.org/why-not-mysql.html</A><BR>
-
-      <BR>
-		 Każde połączenie klienta jest obsługiwane przez nas poprzez
-		 stworzenie nowego procesu Unixowego. Procesy backendu dzielą
-		 bufory danych oraz informację o blokadach. Używając wielu
-		 procesorów, różne backendy mogą bez problemu działać na różnych
-		 procesorach.<BR>
       <BR>
       </DD>
-
       <DT><B>Stabilność</B></DT>
 
       <DD>Zdajemy sobie sprawę, że <SMALL>DBMS</SMALL> musi być stabilny,
 		w przeciwnym wypadku jest bez wartości. Staramy się publikować kod
 		stabilny, dobrze przetestowany, z minimum możliwych błędów. Każde
-		wydanie poprzedza conajmniej miesiąc testów wersji beta. Patrząc na
+		wydanie poprzedza co najmniej miesiąc testów wersji beta. Patrząc na
 		historię wydań PostgreSQL widać, że dostarczamy stabilne, dobrze
 		sprawdzone wersje, które są gotowe do użycia w środowisku
 		produkcyjnym. Myślimy, że proces publikowania kolejnych wersji
@@ -521,20 +525,20 @@
 	     PostgreSQL?</H4>
 
     <P>PostgreSQL korzysta z najlepszej infrastruktury od samego początku
-	 istnienia projektu, tzn. sześciu lat. Wszystko to zawdzięczamy Marc'owi
+	 istnienia projektu, czyli roku 1996 kiedy rozpoczeliśmy pracę. Wszystko 
-	 Fournier'owi, który stworzył tą infrastrukturę i zarządza nią od
+	 to zawdzięczamy Marc'owi Fournier'owi, który stworzył tą infrastrukturę 
-	 lat.</P>
+	 i zarządza nią od lat.</P>
 
     <P>Wysokiej jakości infrastruktura jest bardzo ważna dla każdego
 	 projektu open-source. Zapobiega przerwom w rozwoju projektu i
 	 jakimkolwiek przestojom.</P>
 
     <P>Oczywiście korzystanie z wysokiej jakości infrastruktury nie jest
-	 tanie. Istnieje wiele róznych miesięcznych, czy jednorazowych
+	 tanie. Istnieje wiele różnych miesięcznych, czy jednorazowych
 	 wydatków, które trzeba ponosić aby wszystko działało jak należy.
 	 Jeśli Ty, bądź Twoja firma może wspomóc finansowo rozwój PostgreSQL
 	 odwiedź adres: <A href=
-    "http://www.pgsql.com/pg_goodies">http://www.pgsql.com/pg_goodies</A>
+    "http://store.pgsql.com/shopping/">http://store.pgsql.com/shopping/</A>
  	 gdzie opisane jest jak to zrobić.</P>
 
     <P>Chociaż na stronie wspomniana jest nazwa PostgreSQL Inc, "datki"
@@ -542,6 +546,9 @@
 	 przeznaczane na finansowanie jakiejkolwiek firmy. Jeśli wolisz, 
 	 możesz wysłać czek na adres kontaktowy.</P>
     <HR>
+	 Jeśli możesz się pochwalić udanymi wdrożeniami PostgreSQL, prosimy
+	 abyś zgłosił nam to na stronie: <A
+	 href="http://advocacy.postgresql.org/">http://advocacy.postgresql.org</a>.
 
     <H2 align="center">User Client Questions</H2>
 
@@ -551,25 +558,21 @@
     <P>Dostępne są dwa driwery <SMALL>ODBC</SMALL>: PsqlODBC
     i OpenLink <SMALL>ODBC</SMALL>.</P>
 
-    <P>PsqlODBC jest dołączony do źródeł. Więcej informacji na jego temat
+    <P>Możesz pobrać PsqlODBC z adresu <A
-	 możesz znaleźć pod adresem: <A href=
+	 href="http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php">http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php</A>
-    "ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub/odbc/">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub/odbc/</A>.</P>
+	 </P>
-
+	 
     <P>OpenLink <SMALL>ODBC</SMALL> może być pobrany z adresu: <A href=
     "http://www.openlinksw.com/">http://www.openlinksw.com</A>.
 	 Współpracuje ze standardowym oprogramowaniem klienckim <SMALL>ODBC</SMALL>
 	 więc w ten sposób możesz korzystać z PostgreSQL <SMALL>ODBC</SMALL>
-	 dostępnego na każdej plaformie którą wspiera (Win, Mac, Unix, VMS).</P>
+	 dostępnego na każdej pltaformie którą wspiera (Win, Mac, Unix, VMS).</P>
 
     <P>Autorzy będą prawdopodobnie sprzedawać ten produkt osobom które
 	 wymagają komercyjnego wsparcia, ale wersja darmowa będzie zawsze
 	 dostępna. Wszystkie pytania możesz wysyłać na adres: <A href=
     "mailto:postgres95@openlink.co.uk">postgres95@openlink.co.uk</A>.</P>
 
-    <P>Sprawdź także rozdział o  <A href=
-    "http://www.postgresql.org/devel-corner/docs/programmer/odbc.html">ODBC
-    w "Programmer's Guide"</A>.</P>
-
     <H4><A name="2.2">2.2</A>) Jakie istnieją narzędzia pozwalające na dostęp do
 	      PostgreSQL przez www?</H4>
 
@@ -577,59 +580,56 @@
 	 przez www możesz znaleźć pod adresem:
     <A href="http://www.webreview.com">http://www.webreview.com</A></P>
 
-    <P>Inny znajduje się pod adresem: <A href=
-    "http://www.phone.net/home/mwm/hotlist/">http://www.phone.net/home/mwm/hotlist/.</A></P>
-
     <P>Do integracji z www, świetnym rozwiązaniem jest PHP. Możesz
 	 znaleźć więcej informacji na ten temat pod adresem
     <A href="http://www.php.net">http://www.php.net</A>.</P>
 
     <P>Wiele osób w przypadku skomplikowanych rozwiązań uzywa Perl'a i
-	 modułu CGI.pl.</P>
+	 modułu CGI.pl lub mod_perl.</P>
 
-    <H4><A name="2.3">2.3</A>)  Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?
+    <H4><A name="2.3">2.3</A>)  Czy istnieje jakieś GUI dla PostgreSQL?</H4>
-	     Narzędzie do raportowania? Interfejs dla "embedded query
-		  language"?</H4>
 
-    <P>Mamy całkiem miły interfejs graficzny, który został nazwany
+    <P>Tak, istnieje kilka interfejsów graficznych dla PostgreSQL.
-	 <I>pgaccess</I> i jest on dostarczany jako część źródeł.
+	 Wśród nich PgAccess (<A href="http://www.pgaccess.org">
-	 <I>pgaccess</I> posiada także generator raportów. Można go znaleźć
+	 http://www.pgaccess.org</A>), PgAdmin III (<A
-	 pod adresem <A href=
+	 href="http://www.pgadmin.org">http://www.pgadmin.org</A>), 
-    "http://www.flex.ro/pgaccess">http://www.flex.ro/pgaccess</A></P>
+	 RHDB Admin (http://sources.redhat.com/rhdb/ ) oraz Rekall (
-
+	http://www.thekompany.com/products/rekall/, komercyjny). Istnieje
-    <P>Udostępniliśmy także <I>ecpg</I>, który jest "embedded SQL query
+	także PHPPgAdmin ( http://phppgadmin.sourceforge.net/ ), webowy
-    language interface" dla języka C.</P>
+	interfejs dla PostgreSQL.
-
+	</P>
-    <H4><A name="2.4">2.4</A>) Za pomocą jakich języków programowania
+	<P>
+	Więcej informacji na ten temat znajduje się pod adresem See
+	<A href="http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools">http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools</A>.
+	 
+	 <H4><A name="2.4">2.4</A>) Za pomocą jakich języków programowania
 	 można się komunikować z PostgreSQL?</H4>
 	 
-    <P>Mamy wsparcie dla:</P>
+    <P>Najbardziej popularne języki posiiadają własny interfejs dla
+	 PostgreSQL. Sprawdź listę rozszerzeń dla intersującego Ciebie języka
+	 programowania.</P>
+	 
+    <P>Ze źródłami PostreSQL dystrubuowane są interfejsy dla
+	 następujących języków programowania:</P>
+
 
     <UL>
       <LI>C (libpq)</LI>
 
-      <LI>C++ (libpq++)</LI>
-
       <LI>Embedded C (ecpg)</LI>
 
       <LI>Java (jdbc)</LI>
 
-      <LI>Perl (perl5)</LI>
-
-      <LI>ODBC (odbc)</LI>
-
       <LI>Python (PyGreSQL)</LI>
 
       <LI>TCL (libpgtcl)</LI>
-
-      <LI>C Easy API (libpgeasy)</LI>
-
-      <LI>Embedded <SMALL>HTML</SMALL> (<A href=
-      "http://www.php.net">PHP z http://www.php.net</A>)</LI>
     </UL>
+	Inne interfejsy są dostępne pod adresem: 
+	<A href="http://gborg.postgresql.org"> http://gborg.postgresql.org</A> w
+	sekcji Drivers/Interfaces.
     <HR>
 
-    <H2 align="center">Pytania administratora</H2>
+    <H2 align="center">Pytania dotyczące administracji</H2>
 
     <H4><A name="3.1">3.1</A>) Jak mogę zainstalować PostgreSQL w innej
 	          lokalizacji niż <I>/usr/local/pgsql</I>?</H4>
@@ -677,7 +677,8 @@
 	 <SMALL>SEMMNS</SMALL> i <SMALL>SEMMNI</SMALL> jądra twojego systemu.</P>
 
 	 <P>Niedziałające semafory mogą spowodować niepoprawne zamknięcie
-	 systemu w czasie intensywnego  korzystania  z bazy.</P>
+	 systemu w czasie intensywnego korzystania z bazy.</P>
+	 
 	 <P>Jeśli treść błędu jest inna, może to oznaczać, że obsługa semaforów 
 	 nie została włączona do jądra wcale. Zobacz PostgreSQL 
 	 Administrator's Guide po bardziej szczegółowe informacje o pamięci 
@@ -692,8 +693,7 @@
 	 <I>postmaster'a</I>,
     <B>oraz</B> nie umożliwi się autoryzacji na podstawie adresu hostów
 	 modyfikując odpowiednio plik
-    <I>$PGDATA/pg_hba.conf</I>. To zmiany pozwolą na
+    <I>$PGDATA/pg_hba.conf</I>. To zmiany pozwolą na połączenia TCP/IP.</P>
-	 połączenia TCP/IP.</P>
 
     <H4><A name="3.6">3.6</A>) Jak powinienem skonfigurować system baz
 	      danych aby uzyskać lepszą wydajność?</H4>
@@ -709,7 +709,7 @@
 	 określającym transakcję - <SMALL>BEGIN WORK/COMMIT</SMALL>, są
 	 traktowane jako pojedyncza transakcja. Rozważ wykonanie kilku
 	 poleceń/zdań SQL w jednym bloku transakcji. To redukuje narzut
-	 powodowany przez transakcję. Przy dużych zmianach w danych, warto
+	 nakładany przez transakcję. Przy dużych zmianach w danych, warto
 	 usunąć i stworzyć na nowo indeksy.</P>
 
     <P>Jest kilka opcji pozwalających na poprawienie wydajności.
@@ -825,19 +825,12 @@
 	 maksymalną liczbę procesów backendu to obawa o wyczerpanie zasobów
 	 systemu.</P>
 
-    <P>W wersjach PostgreSQL wcześniejszych niż 6.5, maksymalna liczba
+    <H4><A name="3.9">3.9</A>)  Jakie pliki znajdują się w <I>pg_temp</I>?</H4>
-	 backendów była ustawiona na 64, a zmiana tej wartości wymaga
-	 rekompliacji po zmianie stałej MaxBackendId w pliku
-    <I>include/storage/sinvaladt.h</I>.</P>
 
-    <H4><A name="3.9">3.9</A>)  Co to są za pliki typu: 
+    <P>Katalog ten zawiera tymczasowe pliki utworzone przez executor. Dla 
-	 <I>pg_sorttempNNN.NN</I>, 
+	 przykładu, jeśli jakaś operacja sortowania jest wymagana do wykonania
-	 które znajdują się w katalogu z plikami bazy danych?</H4>
-
-    <P>Są to tymczasowe pliki utworzone przez executor. Dla przykładu,
-	 jeśli jakaś operacja sortowania jest wymagana do wykonania
     <SMALL>ORDER BY,</SMALL> a samo sortowanie wymaga więcej  miejsca niż
-	 paratmetr backendu
+	 parametr backendu
     <I>-S</I> ustawił do wykorzystania, wtedy tymczasowe pliki są używane
 	 do przechowywania tych danych.</P>
 
@@ -846,6 +839,25 @@
 	 poprawnie podczas operacji sortowania. Jeśli w danym momencie nie
 	 działają żadne procesy backendów mozesz spokojnie usunąć pliki
     pg_tempNNN.NN.</P>
+
+	 <H4><A name="3.9">3.9</A>) Dlaczego konieczne jest przy upgradzie
+	      PostgreSQL korzystanie ze skryptów dump i restore?</H4>
+	 <P>
+	 Twórcy PostgreSQL dokonują jedynie małych zmian pomiędzy małymi
+	 upgradami wersji, np z 7.2 do 7.2.1, wtedy upgrade nie wymaga
+	 korzystania z dump i restore. Przy większych zmianach, np. z wersji
+	 7.2 do 7.3, często zmianymają wpływ na format przechowywanych danych.
+	 Zmiany te są na tyle skomplikowane, że nie utrzymujemy zgodości z
+	 poprzednimi wersjami PostgreSQL. dump pozwala na wydostanie danych w
+	 takiej postaci, w której łatwe jest ich zaimportowanie do nowszych
+	 wersji bez kłopotu.
+	 </P>
+	 <P>
+	 W wydaniach gdzie zmiany nie dotyczą formatu danych na dysku, można
+	 wykorzystać skryptu pg_upgrade, do upgradu bez użycia dump/restore.
+	 Dokumentacja do danego wydania zawiera informację czy możliwe jest
+	 użycie pg_upgrade.
+	 </P>
     <HR>
 
     <H2 align="center">Pytania dotyczące używania</H2>
@@ -870,6 +882,15 @@
 	 <SMALL>ORDER BY</SMALL>, PostgreSQL może wykorzystać jedynie kilka
 	 pierwszych rzędów, być może będzie konieczność wykonania zapytania do
 	 momentu aż zostaną znalezione pożądane wyniki.</P>
+	 <P>
+	 Aby otrzymać losowy rząd, użyj:
+	 <PRE>
+    SELECT col
+    FROM tab
+    ORDER BY random()
+    LIMIT 1;
+	 </PRE>
+	</P>
 
     <H4><A name="4.3">4.3</A>) Jak mogę uzyskać listę wszystkich tabel
 	 czy  innych rzeczy pod <I>psql</I>?</H4>
@@ -881,37 +902,53 @@
     <I>-E</I> wtedy po wykonaniu polecenia z backslashem wyświetlane
 	 będzie zapytanie, które w rzeczywistości jest wykonywane.</P>
 
-    <H4><A name="4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli?</H4>
+    <H4><A name="4.4">4.4</A>) Jak usunąć kolumnę z tabeli lub zmienić
-	 
+	 jej typ?</H4>
-    <P>Nie mamy zaimplementowanego <SMALL>ALTER TABLE DROP
+
-	 COLUMN,</SMALL> ale możesz zrobić tak:</P>
+    <P>DROP COLUMNT zostało dodane w wersji 7.3 przy poleceniu ALTER
+	 TABLE DROP COLUMN. We wcześńiejszych wersjach możesz zrobić tak:
+	 </P>
 <PRE>
-    SELECT ...  -- wybierz zawartość wszystkich kolumn poza tą jedną której chcesz się pozbyć
+	 BEGIN;
+	 LOCAL TABLE old_table;
+    SELECT ...  -- wybierz wszystkie kolumny poza tą jedną której chcesz się pozbyć
     INTO TABLE new_table
     FROM old_table;
     DROP TABLE old_table;
     ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
 </PRE>
+	<P>
+	Aby zmienić typ danych kolumny możesz zrobić tak:
+	</P>
+	<PRE>
+   BEGIN;
+   ALTER TABLE tab ADD COLUMN new_col new_data_type;
+   UPDATE tab SET new_col = CAST(old_col AS new_data_type);
+   ALTER TABLE tab DROP COLUMN old_col;
+   COMMIT;
+	</PRE>
+	</P>
 
     <H4><A name="4.5">4.5</A>) Jaki jest maksymalny rozmiar dla rzędu,
 	      tabeli i bazy danych?</H4>
 	 
     <P>Oto wszystkie ograniczenia:</P>
 <PRE>
-    Maksymalny rozmiar dla bazdy danych?     nieograniczony ( istnieją bazy danych o wielkości 500 GB databases )
+    Maksymalny rozmiar dla bazdy danych?     nieograniczony ( istnieją
-    Maksymalny rozmiar dla tabeli?           16 TB
+	 bazy danych o wielkości 32 TB databases )
-    Maksymalny rozmiar dla rzędu?            nieograniczony w 7.1 i późniejszych
+    Maksymalny rozmiar dla tabeli?           32 TB
-    Maksymalny rozmiar pola?                 1 GB w 7.1 and later
+    Maksymalny rozmiar dla rzędu?            1.6 TB
+    Maksymalny rozmiar pola?                 1 GB
     Maksymalna liczba rzędów w tabeli?       nieograniczona
-    Maksymalna liczba kolumn w tabeli?    250-1600 w zależoności od typów kolumn
+    Maksymalna liczba kolumn w tabeli?       250-1600 w zależoności od typów kolumn
-    Makasymalna liczba indeksów na tabeli?    nieograniczona
+    Makasymalna liczba indeksów na tabeli?   nieograniczona
 </PRE>
 
 	Oczywiście "nieograniczony" nie jest prawdą tak do końca, istnieją
 	ograniczenia wynikające z dostępnego miejsca na dysku, pamięci/swapa.
 	Kiedy wielkości te będą bardzo duże może odbić się to na wydajności.
 
-    <P>Maksymalny rozmiar tabeli, czyli 16 TB nie wymaga od systemu
+    <P>Maksymalny rozmiar tabeli, czyli 32 TB nie wymaga od systemu
 	 operacyjnego wsparcia dla dużych plików. Duże tabele są przechowywane
 	 jako pliki o rozmiarze 1 GB, więc ograniczenia co do wielkości plików
 	 narzucone przez system plików nie są istotne.</P>
@@ -957,6 +994,9 @@
     <P>Indeksy nie powodują dużego narzutu na zajmowane miejsce, 
 	 ale zawierają pewne dane,
 	 więc w pewnych przypadkach moga być całkiem duże.</P>
+	 <P> NULLe są przechowywane jako mapy bitowe, więc używają bardzo mało
+	 miejsca.
+	 </P>
 
     <H4><A name="4.7">4.7</A>) Jak mogę sprawdzić jakie tabele, klucze,
 	      bazy danych i użytkownicy są utworzeni?</H4>
@@ -996,17 +1036,39 @@
 	 następuje sortowanie jest zazwyczaj szybsze nię wyszukiwanie za
 	 pomocą indeksu na dużej tabeli.</P>
 	 Jakkolwiek <SMALL>LIMIT</SMALL> w połączeniu z <SMALL>ORDER BY</SMALL>
-	często będzie wykorzystywał indeksów poniewąz jedynie mała częśc z
+	często będzie wykorzystywał indeksy ponieważ jedynie mała część z
-	tabeli jest zwracana.
+	tabeli jest zwracana. W rzeczywistości, chociaż MAX() i MIN() nie
+	używają indeksów, możliwe jest aby zwrócić te wartości używając
+	indeksów poprzez użycie ORDER BY i LIMIT.
+	</P>
+	<PRE>
+    SELECT col
+    FROM tab
+    ORDER BY col [ DESC ]
+    LIMIT 1;					 
+	</PRE>
+	<P>
+	Jeśli uważasz, że optimizer myli się wybierając sequential scan, użyj
+	SET enable_seqscan TO 'off' i uruchom testy aby sprawdzić czy wtym
+	wypadku zapytanie będzie szybciej wykonywane.
 
     <P>Kiedy używa się operatorów dopasujących takich jak
-	 <SMALL>LIKE</SMALL> lub <I>~</I>, indeksy będą używane jedynie jeśli 
+	 <SMALL>LIKE</SMALL> lub <I>~</I>, indeksy będą używane jedynie w
-	 początek wyszukiwania jest oparty na początku łańcucha tekstu.
+	 pewnych wypadkach:</P>
-	 Dlatego, aby używac indeksów,
+	 <UL>
-    dopasowania operatorem <SMALL>LIKE</SMALL> nie mogą się zaczynać
+	 <LI>Początek wyszukiwania jest oparty na początku łańcucha tekstu.
-	 <I>%</I>, a dopasowania operatorem <I>~</I> (dopasowania regularne)
+	 <UL>
-	 muszą się zaczynać znakiem specjalnym <I>^</I>.</P>
+	 	<LI>wzorce <SMALL>LIKE</SMALL> nie mogą się zaczynać <I>%</I>
-
+		<LI>dopasowania operatorem <I>~</I> (dopasowania regularne)
+		muszą się zaczynać znakiem specjalnym <I>^</I>.</P>
+	 </UL>
+	 <LI>Początek wyszukiwania nie może się zaczynać od klas znaków, np.
+	 [a-e].
+	 <LI>Case-insensitive searches such as ILIKE and ~* do not utilise
+	 indexes. Instead, use functional indexes, which are described in
+	 section 4.12.
+	 <LI>Standardowe locale C musi być uzyte przy wykonywaniu initdb
+	 </UL>
     <H4><A name="4.9">4.9</A>) Jak mogę sprawdzić w jakis sposób "query
 	 optimizer" wykonuje moje zapytanie?</H4>
 
@@ -1051,15 +1113,14 @@
     <H4><A name="4.12">4.12</A>) Jak mogę używać wyrażeń regularnych w
 	      zapytaniach i zapytań case-insensitive w wyrażeniach
 			regularnych?
-			     jak korzystać z indeksów dla zapytań case-insensitive?</H4>
+			     Jak korzystać z indeksów dla zapytań case-insensitive?</H4>
 
     <P>Operator <I>~</I> moze być wykorzystywany do wyszukiwania za
 	 pomocą wyrażeń regularnych, a 
     <I>~*</I> do wyszukiwania case-insensitive z wyrażeniami
 	 regularnymi. 
     Wariant case-insensitive dla <SMALL>LIKE</SMALL> został nazwany
-    <SMALL>ILIKE</SMALL> i jest dostępny w PostgreSQL 7.1 i późniejszych
+    <SMALL>ILIKE</SMALL>.</P>
-	 wersjach.</P>
 
     <P>Porównania case-insensitive są zazwyczaj wykonywane w następujący
 	 sposób:</P>
@@ -1087,31 +1148,41 @@
 <PRE>
 Type            Nazwa wewnętrzna   Uwagi
 --------------------------------------------------
-"char"          char            	  1 znak
+VARCHAR(n)      varchar            rozmiar określa maksymalną długość, nie ma tutaj wypełniania
-CHAR(#)         bpchar             wypełniane pustymi znakami do podanej długości
+CHAR(n)         bpchar             wypełniane pustymi znakami do podanej długości
-VARCHAR(#)      varchar            rozmiar określa maksymalną długość, nie ma tutaj wypełniania
 TEXT            text               bez limitu na długość łańcucha
 BYTEA           bytea              zmiennej długości tablica bajtów (null-byte safe)
+"char"          char            	  1 znak
 </PRE>
 
     <P>Jeśli będziesz przeglądać katalogi systemowe lub komunikaty o
 	 błędach często spotkasz się z podanymi powyżej nazwami
 	 wewnętrznymi.</P>
 
-    <P>Ostatnie cztery typy powyżej to tzw typy "varlena" (np. pierwsze
+    <P>Pierwsze cztery typy powyżej to tzw typy "varlena" (np. pierwsze
 	 cztery bajty na dysku to długość, po których jest data). Dlatego
 	 faktyczna długośc takiego łańcucha jest trochę większa niż
 	 zadeklarowany rozmiar. Te typy także podlegają kompresji lub mogą być
 	 przechowywane out-of-line jako <SMALL>TOAST</SMALL>, więc faktyczne
 	 zużycie miejsca na dysku może być mniejsze niż oczekiwane.</P>
 
-    <P><SMALL>CHAR()</SMALL> jast najlepszym typem do przechowywania
+	 <SMALL>VARCHAR(n)</SMALL> jest
-	 łańcuchów o tej samej długości. <SMALL>VARCHAR()</SMALL> jest
 	 najodpowiedniejszy do przechowywania łańcuchów o różnej długości
-	 ale określa on maksymalną jego długość. <SMALL>TEXT</SMALL> jest
+	 ale określa on maksymalną jego długość. 
-	 najlepszy dla łańcuchów o dowolnej długości, nie przekraczającej 1GB.
+	 
-    <SMALL>BYTEA</SMALL> służy do przechowywania danych binarnych,
+	 <SMALL>TEXT</SMALL> jest najlepszy dla łańcuchów o dowolnej długości,
-	 w szczególności dla danych zawierających <SMALL>NULL</SMALL> bajty.</P>
+	 nie przekraczającej 1GB.</P>
+
+	<P>
+	<SMALL>CHAR(n)</SMALL> jast najlepszym typem do przechowywania
+	 łańcuchów o tej samej długości. CHAR(n) wypełnia dane do żadanej
+	 długości, podczas gdy VARCHAR(n) przechowuje jedynie dane
+	 dostarczone.
+	
+	<SMALL>BYTEA</SMALL> służy do przechowywania danych binarnych,
+	 w szczególności dla danych zawierających <SMALL>NULL</SMALL> bajty.
+	 Wszystkie typy opisane tutaj maja podobne charakterystyki jeśli
+	 chodzi o wydajność.</P>
 
     <H4><A name="4.15.1">4.15.1</A>) Jak mogę utworzyć pole które samo
 	      zwiększa swoją wartość?</H4>
@@ -1188,7 +1259,7 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
 
     <H4><A name="4.15.4">4.15.4</A>) Dlaczego numery sekwencji nie są
 	      ponownie używane przy przerwaniu transakcji?
-			    Skąd się biorą luki w numerowaniu kolumny tabeli
+	    Skąd się biorą luki w numerowaniu kolumny tabeli
 				     sekwancjami/SERIALem?</H4>
 
     <P>Aby poprawić zbieżność (concurrency), wartości sekwencji są
@@ -1197,8 +1268,7 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
 	 numerowaniu z przerwanych transakcji.</P>
 
     <H4><A name="4.16">4.16</A>) Co to jest <SMALL>OID</SMALL>? Co to
-	 jest
+	 jest <SMALL>TID</SMALL>?</H4>
-	     <SMALL>TID</SMALL>?</H4>
 
     <P><SMALL>OID</SMALL> są PostgreSQL'owym rozwiązaniem problemu
 	 unikalnych numerów rzędów. Każdy rząd tworzony przez PostgreSQL
@@ -1274,15 +1344,15 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
     </UL>
 
     <P>Listę terminów związanych z bazami danych możesz znaleźć pod tym
-	 adresem:<A href=
+	 adresem:<A
-    "http://www.comptechnews.com/~reaster/dbdesign.html">http://www.comptechnews.com/~reaster/dbdesign.html</A></P>
+	 href="http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html">http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html</A>.
 
     <H4><A name="4.18">4.18</A>) Skąd bierze się ten błąd <I>"ERROR:
 	 Memory exhausted in AllocSetAlloc()"</I>?</H4>
 
-    <P>Jeśli używasz wersji starszej niż 7.1, upgrade może rozwiązać ten
+    <P>
-	 problem. Jest także mozliwe, że po prostu wyczerpała Ci się pamięć
+	 Prawdopodobnie wyczerpała Ci się pamięć wirtualna (virtual memory) 
-	 wirtualna (virtual memory) w systemie lub Twój kernel ma zbyt nisko
+	 w systemie lub Twój kernel ma zbyt nisko
 	 ustawione limity dla pewnych zasobów. Spróbuj wykonać następujące
 	 polecenia zanim uruchomisz <I>postmaster'a</I>:</P>
 <PRE>
@@ -1332,29 +1402,38 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
     <H4><A name="4.22">4.22</A>) Dlaczego zapytania używające
 	     <CODE><SMALL>IN</SMALL></CODE> sa takie wolne?</H4>
 
-    <P>Obecnie łączymy podzapytania w outer queries poprzez sekwencyjne
+    <P>W wersjach wcześniejszych niż 7.4 łączymy podzapytania w outer queries 
-	 przeszukiwanie wyników podzapytania dla każdego rzędu z outer query. 
+	 poprzez sekwencyjne przeszukiwanie wyników podzapytania dla każdego rzędu 
-	 Można to ominąć zastępując <CODE>IN</CODE> przez 
+	 z outer query. Jeśli podzapytanie zwraca jedynie kilka rzędów a
+	 zewnętrzne zapytanie zwraca ich wiele, IN jest najszybsze.
+	 Aby przyspieszyć inne zapytania można zastąpić <CODE>IN</CODE> przez 
     <CODE>EXISTS</CODE>:</P>
 <PRE>
 <CODE>SELECT *
     FROM tab
-    WHERE col1 IN (SELECT col2 FROM TAB2)
+    WHERE col IN (SELECT subcol FROM subtab)
 </CODE>
 </PRE>
     na: 
 <PRE>
 <CODE>SELECT *
     FROM tab
-    WHERE EXISTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)
+    WHERE EXISTS (SELECT subcol FROM subtab WHERE subcol = col)
 </CODE>
 </PRE>
-	Mamy zamiar poprawić to ograniczenie w przyszłych wydaniach.
+	<P>
-
+	Aby to rozwiązanie było szybkie, subcol powinna być kolumną
+	indeksowaną.
+	</P>
+	<P>
+	W wersji 7.4 i późniejszych, IN w rzeczywistości używa tej samej
+	wyrafinowanej techniki łączenia jak normalne zapytania i jest
+	preferowane nad używaniem EXISTS.
+	</P>
     <H4><A name="4.23">4.23</A>) Jak wykonać "outer join"?</H4>
 
-    <P>PostgreSQL 7.1 i późniejsze wersje mają zaimplementowane outer join
+    <P>PostgreSQL ma zaimplementowane outer join
-	 wykorzystując standardową składnie SQL. Poniżej dwa przykłady:</P>
+	 wykorzystując standardową składnię SQL. Poniżej dwa przykłady:</P>
 	 
 <PRE>
     SELECT *
@@ -1367,7 +1446,7 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
 </PRE>
 
     <P>Te dwa identyczne zapytania łączą kolumnę t1.col z kolumną t2.col,
-	 ale także zwrócą niepołączone rzędy w t1 (te które nie pasują w t2).
+	 ale także zwrócą niepołączone rzędy w t1 (te, które nie pasują w t2).
     <SMALL>RIGHT</SMALL> join dodałby niepołączone rzędy z tabeli t2.
     <SMALL>FULL</SMALL> join zwróciłby rzędy plus dodatkowo wszystkie
 	 rzędy z tabel t1 i t2. Słowo <SMALL>OUTER</SMALL> jest opcjonalne i
@@ -1401,19 +1480,63 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
 	 katalogi systemowe, nie jest do końca jasne jak zapytanie pomiędzy
 	 różnymi bazami danych powinno się zachowywać.</P>
 	 
-    <P>Oczywiście klient może łączyć się z różnymi bazami danych i łączyć
+    <P><I>contrib/dblink</I> pozwala na wykonywanie zapytań poprzez różne
-	 informację w ten sposób uzyskaną.</P>
+	 bazy danych wywołując odpowiednie funkcje. Oczywiście klient może łączyć 
+	 się z różnymi bazami danych i łączyć informację w ten sposób uzyskaną
+	 po stronie klienta.</P>
 
     <H4><A name="4.25">4.25</A>) Jak zwrócić w funkcji wiele rzędów lub
 	      kolumn?</H4>
 
-     <P>Możesz zwracać zbiory z funkcji PL/pgSQL używając 
+     <P>Możesz w łatwy sposób zwracać wiele rzędów lub kolumn używając
-     <i>refcursors</i>. Zobacz <a
+	  funkcji z: <A HREF="http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions">http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions</A>.
-     href="http://developer.postgresql.org/docs/postgres/plpgsql-cursors.html">
-     http://developer.postgresql.org/docs/postgres/plpgsql-cursors.html,</a>
-     sekcję 23.7.3.3.</P>
-
      
+	<H4><A name="4.26">4.26</A>) Dlaczego nie mogę w sposób pewny
+	     tworzyć/usuwać tabel tymczasowych w funkcjach PL/PgSQL?</H4>
+	<P>
+	PL/PgSQL przechowuje w cache zawartość funkcji, niepożądanym efektem tego
+	jest to, że gdy taka funkcja korzysta z tabel tymczasowych, które są
+	później kasowane i odtwarzane, a funkcja wywoływana jest ponownie,jej
+	wywołanie nie powiedzie się ponieważ cachowana funkcja wciąż będzie
+	wskazywać na stara tablicę tymczasową. Rozwiązaniem tego problemu jest
+	używanie EXECUTE aby korzystać z tabel tymczasowych w PL/PgSQL. To
+	spowoduje, że zapytanie będzie parsowane przy każdym wywołaniu
+	funkcji.
+	</P>
+	
+	<H4><A name="4.27">4.27) Jakie są możliwości replikacji w PostgreSQL?</H4>
+	<P>
+	Jest kilka opcji aby stosować replikację typu master/slave. Ten typ
+	pozwala jedynie masterowi na dokonywanie zmian w bazie danych, a
+	slave może jedynie te zmiany odczytywać. Na stronie 
+	<A
+	HREF="http://gborg.PostgreSQL.org/genpage?replication_research">http://gborg.PostgreSQL.org/genpage?replication_research</A>
+	znajduje się ich lista. Replikacja typu multi-master jest w trakcie
+	prac, opis projektu znajduje się pod adresem: <A
+	HREF="http://gborg.PostgreSQL.org/project/pgreplication/projdisplay.php">
+http://gborg.PostgreSQL.org/project/pgreplication/projdisplay.php</A>.
+	</P>
+
+	<H4><A name="4.28">4.28) Jakie możliwości szyfrowania oferuje
+	PostgreSQL?</H4>
+	<P>
+	<UL>
+	<LI>contrib/pgcrypto zawiera wiele funkcji za pomocą, których możemy używać
+	kryptografii w zapytaniach SQL.
+	<LI>Aby szyfrować transmisję od klienta do serwera, ten musi mieć
+	ustawioną opcję ssl na true w pliku postgresql.conf, odpowiedni
+	wpis host lub hostssl musi występować w pliku pg_hba.conf, oraz
+	sslmode nie może być wyłączone w kliencie. (Warto zwrócić uwagę, że
+	możliwe jest także używanie transportów szyfrująców przez strony
+	trzecie, takie jak stunnel lub ssh, poza natywnym wsparciem dla SSL
+	przez PostgreSQL).
+	<LI>Hasła użytkowników bazy danych są automatycznie szyfrowane od
+	wersji 7.3. W poprzednich wersjach, należy tą funkcjonalność poprzez
+	włączenie opcji PASSWORD_ENCRYPTION w postgresql.conf. 
+	<LI>Serwer może działać używając szyfrowanego systemu plików.
+	</UL>
+</P>
+
     <H2 align="center">Rozwijanie PostgreSQL</H2>
 
     <H4><A name="5.1">5.1</A>) Napisałem własną funkcję. Kiedy użyję jej
@@ -1432,8 +1555,12 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
     <H4><A name="5.3">5.3</A>) Jak napisać funkcję C zwracającą krotkę
 	      (tuple)?</H4>
 
-    <P>To wymaga wysiłku tak olbrzymiego, że nawet autorzy nigdy tego nie
+	<P>
-	 prubowali, chociaż z zalożeń wynika, że jest to możliwe.</P>
+	W wersjach PostgreSQL od numeru 7.3, funckje zwracające tabele są w
+	pęlni wspierane w C, PL/PgSQL i SQL. Sprawdź w Programmer's Guide aby
+	uzyskać więcej informacji. Przykład funkcji napisanej w C zwracającej
+	tabelę został umieszczony w <I>contrib/tablefunc</I>.
+	</P>
 
     <H4><A name="5.4">5.4</A>)  Zmieniłem plik źródłowy. Dlaczego po
 	      rekompilacji nie widać zmiany?</H4>
@@ -1443,6 +1570,8 @@ BYTEA           bytea              zmiennej d
 	 <I>make clean</I>, a następnie ponownie <I>make</I>.
     Jeśli używasz <SMALL>GCC</SMALL> możesz użyć opcji
     <I>--enable-depend</I> przy wykonywaniu <I>configure</I> aby
+	 kompilator mógł określić zależności samodzielnie.
+	 </P>
   </BODY>
 </HTML>